Ygs Biyoloji'den Can Alıcı Notlar ve Kavram Yanılgıları - I

Okuyacaklarınız klasik bir not kağıdından farklıdır! O nedenle Ygs'ye girmeden hemen önce hazırlanmıştır. Sizde en az sınava 15 gün varken okuyunuz. 

Bu sayfada 5 tip not vardır.
1)  Can alıcı demek kıyıda köşede kalmış ama çıkarsa da kaçmasın diye
2)  En çok karıştırılan şeyler
3)  Kitaplarda ve demelerde sorulan zor sorular
4)  2014 Ygs-Lys Çıkmış sorularının benzerleri
5) MEB kitabında geçen ama belkide ilk defa göreceğiniz notlar
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Canlıların Ortak Özellikleri ve Temel Bileşenleri

- Tüm fototroflar karbondioksit kullanırlar.

- Bakteriler glikojen sentezleyebilirler.

- Aktif Tepki: Canlının hareket etmesi klasik anlamda yer değiştirmesidir. Öglenanın hareketi bu bağlamda aktif bir harekettir.

- Özellikle canlıların temel bileşenleri ve hücre sorularında bir insanda veya bir bitkide yazan yere dikkat ediniz. Örneğin; bir insanın hücrelerinde diye başlayıp uzun uzadıya devam eden bir soruda. Hangisi gerçekleşmez der. Siz gidip nişasta sentezi gerçekleşir diyebilirsiniz. Çünkü canlının insan olduğunu unutmuş olabilirsiniz. Bu kelimeleri görünce mutlaka altını çizin.

- Bir cümlede enzim biter. Enzim tükenmiştir derse hemen eleyin gitsin. Enzimler hiç bir zaman bitmez, tükenmezler. Her daim tekrar tekrar kullanılırlar.

- Farklı reaksiyonlarda kullanılan enzimlerde amino asit enzim çeşitleri aynı olabilir.

- Yağlarda azot bulunmaz vitaminlerde ise bulunabilir.

- Bir apoenzim farklı koenzimlerle çalışamaz. Fakat bi kofaktör birden çok en enzime kofaktör olabilir.

- Apoenzim kısmı enzimin etki edeceği substratı belirler.

- Birleşik enzim hücre dışında üretilemez.

- Peptit bağı amino - karboksil grupları arasında kurulur. (2014 LYS sorusuydu! Tabi orada daha ayrıntılıydı, Proteinin gruplarını kimyasal sembollerle daha ayrıntılı açmış bağı hangi bölgeler arasında kurulur diyordu.)

(Kaba halde protein'in bölümleri. Ygs için yeterli)

(2014 LYS'de çıkan sorunun cevabı)

- Glikozun depo edilişi ile ilgili ; Glikozun fazlası yağa dönüşerek YAĞ DOKU'da, glikojene dönüşerek KARACİĞER'de depo edilir. 
(2014 YGS)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hücre ve Madde Gecişleri

Hücre İskeleti
- Ökaryot hücrelerde şekil verir ve hücre içi organizasyonu sağlar.

- Yalancı ayak oluşumu          - Hücre şeklinin belirlenme - Hücre içi yapıların sabitlenmesi
- Hücre boğumlanması           - Organellerin yer değişimi           - Deri saç ve tırnak yapısı
- Kas uzayıp kısalması           - Selüloz liflerinin düzenlenmesi      - En dayanıklı eleman
- Mikrovillus yapısı                 - Sil ve kamçı oluşumu         
                                                - Kromozomların ayrılması

- Endoplazmik Retikulum Ca++ depolama özelliğine sahiptir.

- Kloroplast sadece bitkide bulunur ifadesi hatalıdır. Örneğin; Öglenada da klorosplast bulunur.

- Bütün plastitler çift zarlıdır. Hepsinde RNA ve DNA vardır.

- Kloroplast'da glikoz sentezi, DNA eşlemesi ATP'nin glikoz üretimin kullanılması gibi olaylar gerçekleşirken selüloz üretimi gerçekleşmez.

- Bir hücre ne kadar protein sentezi yaparsa çekirdekçiği o kadar büyüktür.
- Çekirdekçik çift katlı büyük porlara sahip zarlı bir yapıdadır ifadesi tamamen doğru değildir. Çünkü; Çekirdeğin içinde yer alır.
- Prokaryotlarda çekirdekçik bulunmaz. Çünkü çekirdekte yoktur.
- Ribozomlar çekirdekçikte üretilebilir. 

      (Difüzyon Hızı ile İlgili Deney Sorusu 2014 YGS'de çıktı)

- Kolaylaştırılmış difüzyon hücre zarından geçebilecek maddelerin yoğunluk farkı az olsa bile taşıyıcı proteinler ile enerji harcanmadan hücre içine alınması olayıdır. Çünkü moleküllerin proteine bağlanması fiziksel basınç ile gerçekleşir. Unutulmamalıdır ki tüm difüzyon olaylarından maddeler çok yoğundan az yoğun ortama geçer.



- Plazmoliz hücrenin büzülmesi olayıdır. Deplazmoliz olunca ise şişer. Osmotik basınç hücrenin su çekme isteğidir. Hücre su çekmesi bitince turgor durumuna geçmiş olur. Turgor su çekmeyi engelleme isteğidir. Osmotik basınç emme kuvveti ile doğru turgor basıncı ile ters orantılıdır.


- Hemoliz hücrenin aşırı su alma sonucunda patlaması olayıdır. Bitki hücrelerinde gerçekleşmez.

- Bitki hücreleri ekzositoz yaptığı halde neden neden endositoz yapamazlar. Bunun nedeni hücre çeperidir. Zaten kendi besinini kendisi ürettiği için  buna da ihtiyaç yoktur.

- Bir madde hücre içinde parçalanmışsa (lizozom ile) kesinlikle o olayda enzim kullanılmıştır. Çünkü lizizomla parçalanması demek büyük madde alındığını gösterir.

Sınıflandırma ve Canlılar

- Memelilerin diğer canlılardan farkı nedir?
- Süt  ve ter bezleri.      - Kaslı diyafram.      - Kıl bulunması.      - Beyinlerindeki Pons.
- Çekirdeksiz alyuvar.   - Alveollü akciğer.    - Kulak kepçesi.      - Süt ile besleme.

- Hayvanlar aleminin tümü glikozu glikojene dönüştürebilir.

- Arkelerin çepherleri vardır fakat bakteriler gibi peptidoglikan yapılı değildir.

- Bakteriler, mantarlar ve bitkilerde hücre çeperi olduğundan dolayı hemoliz ve endositoz görülmez.

- Kuşların ağırlığının azalmasında kemiklerinin içi boşluklu olması, hava keseciklerinin bulunması, depoladıkları yağın hafiflik vermesi gibi durumlar sağlar. Alyuvarların çekirdekli olmasının bir ilgisi yoktur.
                                                                                     (2014 YGS)
-  Glikoz, bazı aminoasitler ve bazı vitaminleri besiyerinden hazır olarak alan bir bakteri için aşağıdakilerden hangileri kesin olarak söylenemez? Organik madde alarak kullandığı kesin olarak söylenemez.
                                                                                     (2014 YGS)
                                             Bitkiler                        

Ekoloji

- Bir bölgede baskın iklim dışında farklı iklim tipinin görülmesine mikroklima denir. Örneğin; çölde vaha olması, orman zemini ile ağaçların üst dallarında yaşayan hayvanların farklı olması verilebilir.

- Aşağıdakilerden hangisi asit yağmurlarının temel nedenidir? (2014 YGS)
A) H2O         B) SO2          C) O3          D) CO2          E) CFC

Azot Döngüsü